در گذشته، انبارها محل نگهداری وسایل و ابزار بودند؛ اما با گذر زمان، سولهها جایگزین انبارهای سنتی شدند و به مکانی برای حفظ و نگهداری تجهیزات و کالاهای بازرگانان و کسبه تبدیل گشتند. سوله خرپایی بهدلیل قیمت مناسبتر نسبتبه سایر انواع سوله و همچنین استحکام فوقالعاده، انتخابی مقرونبهصرفه و ایدهآل محسوب میشود؛ اما شاید این سوال پیش بیاید که سوله خرپا چیست و چه مزایایی دارد؟ در ادامه، به معرفی کامل این نوع سولهها و انواع مختلف آن خواهیم پرداخت.
سوله خرپایی چیست؟
سوله های خرپایی، نسل جدیدی از سازههای فلزی هستند که با تلفیق ظرافت و استحکام، انقلابی در صنعت ساختمانسازی ایجاد کردهاند. این نوع سولهها که از خرپاهای فولادی بهعنوان عضو اصلی خود بهره میبرند، علیرغم وزن سبکتر، از مقاومت و پایداری قابل توجهی برخوردارند.
خرپا به مجموعهای از اعضای فولادی گفته میشود که با اتصال مثلثیشکل به یکدیگر، اسکلت اصلی سوله را تشکیل میدهند. انتخاب نوع مقطع فولادی برای ساخت خرپا، باتوجهبه ملاحظات فنی و میزان باربری مورد انتظار سوله انجام میشود. ناودانی، نبشی و قوطی پروفیل ازجمله مقاطع رایج در ساخت خرپای سولهها هستند. به همین دلیل، قیمت ناودانی نقش تعیینکنندهای در هزینه نهایی سوله خواهد داشت.
در سوله خرپایی، خرپا وظیفه تحمل بار را برعهده دارد و توسط ستونهایی که معمولا از جنس ناودانی یا قوطی پروفیل هستند، برپا و استوار میشود. این نوع سولهها در تنوع بالایی از نظر ابعاد، دهانه و کاربری ارائه میشون که در ادامه، به معرفی انواع مختلف آنها خواهیم پرداخت.
انواع سوله خرپا
بعد از اینکه با سوله خرپایی آشنا گشتید و متوجه شدید که سوله خرپا چیست، اکنون به بررسی انواع آن خواهیم پرداخت. در دنیای پرکاربرد خرپاها، شاهد تنوع بینظیری هستیم که هرکدام پاسخگوی نیازها و کاربردهای خاصی هستند. طراحی و ساخت هر نوع خرپا باید متناسب با کاربری مدنظر باشد تا هم عمر مفید آن افزایش یابد و هم بالاترین عملکرد را به ارمغان آورد. سوله های خرپایی دارای انواع مختلفی هستند؛ بنابراین، هنگام خرید سوله خرپا باید دقت لازم را داشته باشید تا مدل متناسب با نیاز خود را تهیه کنید. آنها از لحاظ ساختار به سه دسته ساده، مرکب و پیچیده تقسیم میشوند.
سوله خرپا ساده:
ساده ترین شکل ساخت خرپا برای سوله خرپایی یک مثلث واحد است. این خرپا با اتصال سه بازو و ساخت یک مثلث ایجاد می شود. کاربرد این نوع سوله خرپا در سقف قاب دار و سازه هایی مانند دوچرخه دیده می شود. به دلیل پایداری این شکل و روش های محاسباتی آن که کاملا به شکل مثلث است به خرپا ساده معروف است.
سوله خرپا مرکب:
در این نوع سولهها، شاهد ترکیب چندین خرپا با یکدیگر هستیم. این موضوع امکان ایجاد دهانههای بزرگتر با تعداد بیشتر را فراهم میکند و به همین دلیل، در ساخت سولههایی با ابعاد وسیعتر مورد استفاده قرار میگیرد.
سوله خرپا پیچیده:
نوع دیگری از سولههای خرپا نیز وجود دارد که بهدلیل کاربرد کمتر، به آن سوله خرپا مبهم یا پیچیده میگویند. مشخصات این نوع سوله، ترکیبی از ویژگیهای سولههای ساده و مرکب است.
علاوهبر دستهبندی فنی براساس نوع خرپا، این سولهها را میتوان از نظر ظاهری نیز به گروههای مختلفی تقسیم کرد که در ادامه، به برخی از آنها اشاره میکنیم:
سوله خرپا با قوسهای موازی
سوله خرپایی با قوسهای موازی (Parallel Chord Truss) سازهای است که دو عضو موازی اصلی دارد و توسط اعضای مورب به هم متصل شدهاند. این طراحی باعث افزایش استحکام و پایداری سازه میشود و بهطور ویژه، برای دهانههای بزرگ مناسب است. این نوع خرپاها بهدلیل توزیع یکنواخت نیروها و انعطافپذیری در طراحی، در پروژههای مختلفی ازجمله سولههای صنعتی و انبارها بهکار میروند.
سوله خرپا تک تیرک
خرپا تک تیرک (King Post Truss) یک نوع سازه خرپایی ساده است که شامل یک تیرک عمودی مرکزی و دو عضو مورب میشود. این طراحی برای دهانههای کوتاه و متوسط مناسب است و بهخوبی بار را به دو نقطه انتهایی منتقل میکند. از این نوع سوله خرپا سبک بهطور معمول در ساخت سقفها و پلهای کوچک استفاده میشود.
سوله خرپا هاو
سوله خرپایی هاو (Howe Truss) نوعی سازه خرپایی است که اعضای مورب فشاری و اعضای کششی عمودی دارد. این طراحی، بهخصوص برای دهانههای بزرگ و بارهای سنگین مناسب است و در پلها و ساختمانهای صنعتی بهکار میرود.
سوله خرپا چتری
سوله خرپا چرتی (Fan Truss) شامل اعضای مورب است که از یک نقطه مرکزی بهسمت بالا و بیرون گسترش مییابند، مانند پرههای یک چتر. این سوله خرپایی سبک بهطور ویژه برای سقفهایی با دهانههای کوچک تا متوسط مناسب است.
سوله خرپا پرات
در خرپا پرات (Pratt Truss)، اعضای مورب تحت کشش و اعضای عمودی تحت فشار قرار میگیرند. طراحی آن برای دهانههای بلند و بارهای سنگین مناسب است و بهطور گسترده، در پلها و ساختمانهای بزرگ استفاده میشود.
سوله خرپا قیچی
سوله خرپایی قیچی (Scissor Roof Truss) دارای اعضای مورب است که بهصورت متقاطع قرار گرفتهاند و به ایجاد سقفهای شیبدار کمک میکنند. طراحی آن برای ایجاد سقفهای با شیب بلند و فضاهای باز داخلی مفید است.
سوله خرپا چهارگوش
سوله خرپا چهارگوش (Quadrangular Truss) شامل اعضای افقی و عمودی است که به شکل چهارگوش متصل شدهاند و به ایجاد پایداری و استحکام در دهانههای بلند کمک میکنند. معمولا، در پلها و سازههای بزرگ استفاده میشود.
سوله خرپا سقف نور شمالی
سوله خرپا سقف نور شمالی (North Light Roof Truss) دارای طراحی خاصی است که یک سمت آن شیب بیشتری دارد تا امکان ورود نور طبیعی از سمت شمال را فراهم کند. این ویژگی برای ساختمانهای صنعتی و کارگاهها بسیار مفید است.
سوله خرپا پاشنه بلند
سوله خرپایی پاشنه بلند (Raised Hell Roof Truss) اعضایی اضافی در نزدیکی پایهها دارد که به افزایش ارتفاع سقف و بهبود عایقبندی حرارتی کمک میکند. این طراحی برای ساختمانهای مسکونی و تجاری با نیاز به سقفهای بلند مناسب است.
سوله خرپا عصایی
سوله خرپا عصایی یا دستکدار (Queen Post Truss) دارای دو تیرک عمودی و یک عضو افقی مرکزی است که به توزیع یکنواخت بار کمک میکند. این سوله خرپایی سبک برای دهانههای متوسط مناسب است و در ساخت سقفها و پلهای کوچک بهکار میرود.
مزایا و معایب سوله خرپا
سوله های خرپایی بهدلیل وزن کم، استحکام بالا و قیمت مناسب به یکی از محبوبترین گزینهها برای ساخت سوله تبدیل شدهاند. بااینحال، مانند هر سازهای، سوله خرپا نیز مزایا و معایبی دارد که در ادامه، به بررسی آنها میپردازیم.
مزایا:
- سولههای خرپایی بهدلیل استفاده از خرپاهای فولادی، از وزن کمتری نسبتبه سایر انواع سوله برخوردارند. استفاده از سوله خرپا سبک باعث کاهش هزینههای ساخت و حملونقل و همچنین افزایش مقاومت سازه در برابر زلزله میشود.
- خرپاهای فولادی بهدلیل هندسه خاص خود، از استحکام و پایداری قابل توجهی در برابر بارهای وارده برخوردارند.
- سولههای خرپایی بهدلیل استفاده از خرپا، محدودیتی در ساخت دهانههای عریض با ابعاد نامحدود ندارند.
- قطعات پیشساخته این سولهها بهراحتی قابل حمل و نصب هستند و این امر سبب تسریع در فرایند ساخت میشود.
- سولههای خرپا بهدلیل ساختار پیچومهرهای، بهراحتی قابل جابهجایی و نصب در مکان دیگر هستند.
- بهخاطر نیاز به مصالح کمتر و فرایند ساخت سادهتر، سولههای خرپایی از نظر اقتصادی مقرونبهصرفهتر هستند.
- این مدل سولهها بهخاطر استحکام بالا، امکان نصب انواع تجهیزات جانبی مانند جرثقیل سقفی را دارند.
- وزن کم و هندسه خاص سولهها، در مقایسه با سایر انواع سوله، لرزش و ناپایداری کمتری دارند.
- طراحی سوله خرپایی با استفاده از نرمافزارهای بهروز بهراحتی انجام میشود.
معایب:
- نصب این سولهها به تخصص و مهارت بالایی نیاز دارد و به همین دلیل، اجرت گروه نصاب این نوع سولهها به نسبت بالاتر است.
- بهدلیل پیچیدگیهای طراحی و ساخت، احداث سوله خرپا برای دهانههای کمتر از 18 متر، از نظر اقتصادی بهصرفه نیست.
مزایا | معایب |
وزن کم | اجرت بالای گروه نصاب سوله |
استحکام بالا | غیر بهصرفه بودن برای دهانههای کوتاه |
امکان ساخت دهانههای عریض | |
سهولت در نصب و حمل | |
امکان جابهجایی | |
هزینه ساخت کمتر | |
امکان نصب تجهیزات جانبی | |
لرزش و ناپایداری کمتر | |
سهولت در طراحی |
در کنار مزایا و معایب ذکرشده، عوامل دیگری مانند زیبایی ظاهری، عایق حرارتی و صوتی و سرعت ساخت نیز میتوانند در انتخاب نوع سوله و خرید سوله خرپا دخیل باشند.
کاربردهای سوله خرپایی
سوله خرپایی بهدلیل طراحی مقاوم و اقتصادی، کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارد. در صنعت کشاورزی، از این سولهها برای ساخت انبارهای بزرگ، سالنهای مرغداری، گلخانهها و آشیانه هواپیما استفاده میشود. در صنعت انبارداری، بهدلیل امکان ایجاد دهانههای بزرگ بدون ستونهای میانی، این سازهها برای انبارهای مواد اولیه و محصولات نهایی مناسب هستند.
در بخش تولید، سوله های خرپایی برای کارخانهها و کارگاههای تولیدی که به فضای وسیعی نیاز دارند، کاربردی هستند؛ همچنین در صنعت ورزش و تفریح، این سازهها برای ساخت سالنهای ورزشی، استادیومها و سالنهای نمایش بهکار میروند. مقاومت بالا در برابر نیروهای طبیعی مانند باد و زلزله، سرعت و سهولت در ساخت و نصب از دیگر مزایای استفاده از این نوع سولهها در این کاربردها است.
مراحل ساخت سوله خرپایی
مراحل ساخت سوله خرپا شامل چندین مرحله کلیدی است. ابتدا نیاز به طراحی دقیق براساس نیازهای پروژه و محاسبات مهندسی وجود دارد و سپس، فونداسیون سوله خرپایی آماده میشود که شامل ایجاد پایههای مستحکم برای تحمل بار سازه است.
پساز آن، مواد اولیه شامل فلزات و پروفیلها تهیه میشوند و به کارگاه ساخت انتقال مییابند. در مرحله بعد، اعضای خرپا برش، جوش و مونتاژ میشوند تا بهشکل نهایی خرپا درآیند. پس از آمادهسازی اجزا، مراحل رنگآمیزی و ضدزنگکاری انجام میشود. درنهایت، قطعات به محل پروژه انتقال مییابند و توسط جرثقیل نیز نصب میشوند. تنظیمات نهایی و تستهای لازم برای اطمینان از پایداری و استحکام سازه انجام میگیرد. و مراحل ساخت سوله پایان مییابد.
خرید سوله خرپا
خرید سوله خرپایی یک انتخاب هوشمندانه برای کسانی بهشمار میرود که بهدنبال سازهای مستحکم و با دوام برای کاربریهای صنعتی، انبارداری یا حتی ورزشی هستند. سوله های خرپایی بهدلیل طراحی مهندسی خاص خود، از وزن کمتری برخوردارند و درعینحال، مقاومت بالایی در برابر بارهای مختلف دارند. این نوع سولهها بهدلیل استفاده بهینه از مصالح، بهطور معمول هزینه ساخت و نگهداری کمتری نسبتبه سایر انواع سولهها دارند.
علاوهبر آن، انعطافپذیری در طراحی و امکان اجرای دهانههای بزرگ بدون نیاز به ستونهای میانی، از دیگر مزایای مهم این سولهها محسوب میشود. پیش از خرید سوله خرپا توصیه میکنیم با کارشناسان مجرب شرکت سوله گستر مشورت کنید و نیازهای پروژه خود را بهدقت مورد بررسی قرار دهید.
جمعبندی
سوله های خرپایی بهدلیل ساختار سبک و مقاوم، انعطافپذیری در طراحی و امکان پوشش دهانههای بزرگ بدون نیاز به ستونهای میانی گزینهای ایدهآل برای کاربردهای صنعتی، انبارداری و ورزشی هستند. این نوع سولهها با استفاده بهینه از مصالح، هزینههای ساخت و نگهداری کمتری نسبتبه سایر انواع سولهها دارند و میتوانند بهطور چشمگیری به بهرهوری و کارایی فضا کمک کنند. اگر قصد خرید سوله خرپایی را دارید، ابتدا باید بدانید که سوله خرپا چیست، چه انواعی دارد و هریک چه کاربردی دارند؛ البته توصیه میکنیم که حتما از یک کارشناس در این حوزه مشاوره بگیرید تا بهترین مدل را متناسب با نیازها و شرایط پروژه خود انتخاب کنید.
سوالات متداول
استفاده از سوله تیر ورق بهجای سوله خرپا، به عوامل مختلفی بستگی خواهد داشت. در مناطقی با شرایط اقلیمی سختتر و بارندگی فراوان از سوله تیر ورق استفاده میشود که در برابر باد و باران مقاومتر است؛ همچنین اگر به فضایی مناسب بارگیری و تخلیه کالا نیاز دارید، سوله تیر ورق گزینه مناسبتری است.
حداکثر دهانه سوله خرپایی میتواند بسته به طراحی و نیازهای پروژه، گاهی به بیش از ۱۰۰ متر هم برسد. این ویژگی بهدلیل استفاده از خرپاها و طراحیهای مهندسی خاص است که امکان ایجاد سازههای بزرگ و بدون ستونهای میانی را فراهم میکند؛ البته، برای دستیابی به چنین دهانههایی، به محاسبات دقیق مهندسی و استفاده از مصالح باکیفیت نیاز است.
برای محاسبه هزینه ساخت سوله خرپایی، چندین عامل کلیدی باید مورد توجه قرار گیرد. ابتدا، اندازه و ابعاد سوله که شامل طول، عرض و ارتفاع میشود، تعیین میکند که چه مقدار مواد اولیه نیاز است. پساز آن، نوع و کیفیت مصالح ساختمانی مورد استفاده مانند فولاد و پوششها تاثیر مستقیمی بر هزینه دارد.
در کنار آن، هزینههای نیروی کار که بسته به پیچیدگی طرح و مدتزمان مورد نیاز برای ساخت متغیر است، باید در نظر گرفته شود. علاوهبر این، هزینههای مرتبط با حملونقل مواد و غیره نیز باید محاسبه شود. درنهایت، عوامل محیطی مانند مکان ساخت و شرایط زمین نیز میتوانند بر هزینه کلی تاثیرگذار باشند.
هزینه پایین برای سولههای با دهانه بالا، مزیت اصلی سوله با خرپا نسبت به سایر موارد است. در غیر این صورت بهتر است از روش تیر ورق استفاده شود.
با توجه به هزینههای جانبی حمل و نقل در سوله خرپا و قیمت بالاتر پروفایل برای درست کردن خرپا، تقریبا هزینه نوع خرپایی با تیر ورقی یکسان میشود. ما توصیه میکنیم فقط در کاربردهای خاص مثل آشیانه هواپیماها از این مدل سوله استفاده شود. برای اطلاعات بیشتر میتوانید با ما در تماس باشید.
تجربه و تخصص تیم مهندسی شرکت پیمانکاری مسئله مهمی است که باید در انتخاب یک شرکت خوب برای احداث سولههای خرپایی به آن توجه کنید.
بسته به محل شما و متراژ مدنظر زمان میتواند از چند هفته تا چند ماه متغیر باشد. ما در شرکت سوله گستر، تمام تلاش خود را میکنیم تا در سریعترین زمان ممکن پروژه را به شما تحویل دهیم. البته برای ما کیفیت کار اولویت اول است.
بله. اگر موارد مهندسی سازه به درستی در سوله شما رعایت شدهباشد، سوله با روش خرپا در برابر زلزله مقاومت دارد.
معمولا برای پوشش سقف در سولههای نوع خرپایی از ساندویچ پانل، ورقهای گالوانیزه و ورقهای پلی کربنات استفاده میشود.